بررسی جنبه های نمایشی در طومار جامع نقالان معروف به "هفت لشکر"

thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده ادبیات
author عاطفه نیکخو
adviser یدالله جلالی پندری مهدی ملک ثابت
Number of pages: First 15 pages
publication year 1391

abstract

چکیده هفت لشکر از جمله نمونه های "طومارجامع نقالان" در عهد قاجار است که توسط نقالی گمنام در سال 1292 هجری قمری کتابت شده است. هفت لشکر در اصل نام یکی از نبرد-روایت های مشهور نقالی است که از روی شهرت و رواج بر یکی ازطومارهای جامع نقالان نیز اطلاق شده است. طومارها از جمله نمونه مذکور، نسخه های منثور و مدونی به عنوان مأخذ نقالان برای داستان سرایی بوده است که نقل های حماسی غالباً از آغاز کار کیومرث تا پایان شهریاری بهمن و همای یا داراب را دربردارد. بررسی جنبه ها و عناصر نمایشی در ادب فارسی، بهره مندی این پهنه گسترده از مایه های دراماتیک را آشکار می سازد. هرچند ادبیات نمایشی به مثابه "نوع" ادبی در ادب کهن فارسی وجود نداشته است اما جنبه های نمایشی در انواع گوناگون شعر و نثر آن به چشم می خورد. جنبه روایی متن، عامل پیوستگی و ارتباط ادبیات و نمایش است. روایت داستان با حرکات نمایشی و قرار گرفتن راوی به جای اشخاص مختلف و تقلید حالات و حرکات آنان، روایت داستانی را به سمت روایت نمایشی هدایت می کندکه به آن" داستان گویی نمایشی" گفته می شود. گرچه نقال، در روایت خود به الگوپذیری از نقل های کهن نظر داشته است امّا دخل و تصرف های ذهنی او، زمینه جهت دهی نمایشی متن را فراهم ساخته است. بهره گیری از این شیوه و کاربرد روایت و حوادث تودرتو به عنوان "اپیزود"، ساختمان نمایش بخشرویدادی "روایت در روایت" و متفاوت با درام اوجگاهی را در طومار جامع نقالان تأیید کرده است. عناصر مختلفی همچون حضور "شخصیت های حادثه محور و کنش زا" به شکل قراردادی و افسانه ای و انواع گوناگون "توصیف های روایی- نمایشی"، از الگوی روایی- بخشرویدادی این تئاتر عامیانه بهره گرفته و ساختمان نمایشی طومار جامع نقالان را تثبیت کرده است. همچنین "گفتگوهای پیش برنده" با ساختاری دراماتیک و بخشرویدادی، "صحنه پردازی"، "تعلیق" و کاربرد دراماتیکی زبان حماسی نیز به کارکرد نمایشی اثر انجامیده است. افزون بر این، ارتباط دوسویه و تنگاتنگ قصه و نمایش درکنار وجود عناصر نمایشی در بطن قصه ها، عامل مهمی در بسط و گسترش داستان ها و ورود عناصر جدید در ساختمان نقل های شفاهی بوده است که کوشش شده تا این عناصر برای خواننده تحلیل شود. واژگان کلیدی: طومار جامع نقالان ، هفت لشکر، ادبیات نمایشی، نقالی، داستان های حماسی

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

بررسی ساختاری زبان حماسی در طومار جامع نقالان معروف به هفت لشکر

زبان به مثابة شکل دهندة ساختمان داستان در تحلیل ساختار آن اهمیت ویژهای دارد. براساس این دیدگاه، ساختار زبان و چگونگی کاربرد و ارتباط زیبایی شناسی و فرازبانی، نوع آن را در ارتباط با مضمون کلی اثر مشخص می سازد. زبان حماسی- که یکی از ارکان اساسی این متون است - قابلیت های ساختاری همچون به کارگیری کلمات، نحو کلام، لحن متناسب با فضا و حس حماسی در سطوح مختلف آوایی، لغوی و غیره را دارد. در ادب شفاهی ...

full text

نقش تعلیق رویدادگرا در ساختار نمایش روایی طومار جامع نقالان، معروف به «هفت‌لشکر»

هنر نقالی به‌عنوان یکی از کهن‌ترین نوع (ژانر) روایی‌ـ نمایشی، در ارتباط دوجانبه‌ی زبانی و حرکتی نقال با عامه‌ی مردم، به منظور خلق داستانی تأثیرگذار از یک سو و نقش قابل توجه نقال در دخل و تصرف و برافزوده‌های داستانی در متن طومار موردنظر از سوی دیگر، شگردهای خاصی را در قالب روایتگری و داستانگویی نمایشی در بطن آنها آشکار ساخته‌است. در این میان، هفت لشکر از جمله نمونه‌های «طومار جامع نقالا...

full text

نقش ویژگی های روایتی در افزایش ظرفیت های نمایشی طومار جامع نقالان

هفتلشکر ازجمله نمونههای طومار جامع نقالان در عهد قاجار است که نقالی گمنام در سال 1292ق آن را کتابت کرده است. هفتلشکر در اصل نام یکی از نبرد- روایتهای مشهور نقالی است که از روی شهرت و رواج به یکی از طومارهای جامع نقالان نیز گفته شده است. جنبه روایی متن عامل پیوستگی ادبیات و نمایش است. تقلید حالات و حرکات اشخاص بهوسیله راوی، متن را به سمت داستانگویی نمایشی رهنمون میسازد. در این میان دخل...

full text

بررسی جنبه های نمایشی در آ یینها و رسم های مردم کمیجان ایران

چکیده هدف این مقاله بررسی جنبه های نمایشی 78 آ یی ن نمایشی مردم کمیجان، میلاجرد و 67 روستای تابعه است. شهرستان کمیجان دارای 206 پارچه آبادی و حدود 45 هزار نفر جمعیت است، که تقریباً نیمی از جمعیت کل آن را زنان تش یکل می دهند. مردم شهرستان کمیجان به سه زبان تاتی، آذری و فارسی گفت وگو میک‌نند. این مقاله محصول 16 ماه مطالعات میدانی نگارندگان در 67 روستای کمیجان است که در نهایت به دست هبندی، باز...

full text

جنبه های نمایشی اشعار احمدشاملو

full text

شخصیّت های نمایشی در هفت پیکر نظامی

هفت پیکر نظامی، یکی از متون جذّاب ادبیّات کلاسیک فارسی است. این اثر، از عناصر داستانی و نمایشی فراوانی بر خوردار است که یکی از آنها شخصیّت پردازی جذّاب آن است. در این متن، شخصیّت پردازی به شیوه ای نمایشی و نزدیک به بسیاری از رمان های امروزی است، چرا که در آن علاوه بر اشارۀ مستقیم به ویژگی های ظاهری شخصیّت ها و گفتار و رفتار شان، ابعاد مختلف شخصیّتی آنها با ارتباطی منطقی و حساب شده، برای مخاطبان به نما...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده ادبیات

Keywords

واژگان کلیدی: طومار جامع نقالان هفت لشکر ادبیات نمایشی نقالی داستان¬های حماسی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com